شخصیت سالم

شرط اولیه برای دست یابی به تحقق خودِ اصلی (انسان سالم) یعنی آنچه که در حقیقت باید باشیم، ارضای چهار نیازی است که در سطوح پائین ترِ سلسله مراتبِ این نیازها قرار گرفته اند و عبارتند از: ۱- نیازهای جسمانی یا فیزیولوژیک،  ۲- نیازهای ایمنی،  ۳- نیازهای محبت و احساس تعلق، و ۴- نیاز به احترام و در نهایت نیاز به تحقق خود راستین (کمال).

هر یک از این نیازها به طور همزمان ما را بر نمی انگیزند. در هر لحظه فقط یک نیاز چیره است و بسته به این است که کدامیک از نیازها برآورده شده باشد.

نیازهای جسمانی، نیاز آشکار به غذا، آب، هوا، خواب و رابطه ی جنسی است که ارضائشان برای بقا اساسی است. نیازهای جسمانی نیرومندترین نیازها هستند.  پس از رفع نیازهای جسمانی، نیازهای ایمنی انگیزه ی انسان قرار می گیرند. این نیازها عبارتند از: امنیت، ثبات، حمایت، نظم و رهائی از ترس و اضطراب. همه ی ما تا اندازه ای نیاز داریم که امور، جریانی عادی و قابل پیش بینی داشته باشند. تحمل عدم اطمینان دشوار است، در نتیجه می کوشیم تا سرحد توانائی به امنیت، حمایت و نظم دست یابیم. زمانی که به حد معینی از احساس ایمنی و تامین دست یافتیم، متوجه ارضای نیازهای تعلق و محبت می شویم. با ایجاد رابطه ی نزدیک و مهرآمیز با دیگری، یا بطور کلی با مردم، نیاز محبتمان را برمی آوریم. در این رابطه هاست که ایثار محبت به اندازه ی دریافت آن اهمیت دارد. اگر به اندازه ی کافی بختیار باشیم که از احساس محبت و تعلق بهره مند شویم، آن گاه به احساس احترام نیاز خواهیم داشت. احترامی که دیگران به ما می گذارند، و احترامی که خود به خود می گذاریم. برای دستیابی به احساس احترام به خود راستین، باید خود را خوب بشناسیم و بتوانیم فضائل و نقاط ضعفمان را بطور عینی تشخیص دهیم. اگر ندانیم چیستیم و کیستیم، نمی توانیم به خود احترام بگذاریم. اگر همه ی این نیازها را برآوریم، آن گاه به سوی عالیترین نیاز یعنی: نیاز به تحقق خود روی می آوریم.

تحقق خود را می توان کمال عالی و کاربرد همه ی توانائیها و متحقق ساختن تمامی خصایص و قابلیتهای خود دانست. ما باید به آنچه استعداد بالقوه اش را داریم، تبدیل شویم.

 روانشناسی کمال، الگوهای شخصیت سالم.  تالیف دکتر دوآن شولتس، ترجمه گیتی خوشدل. نشر پیکان. چاچ دوازدهم، سال ۱۳۸۴٫ صفحات ۹۲ تا ۹۵